فلو متر یا دبی سنج (flow meter)

وسیله ایست که حجم مواد عبوری را نسبت به زمان اندازه گیری می کند. در بیشتر صنایع از جمله صنایع نفت و پتروشیمی و… دانستن مقدار دقیق فلو یا جریان عبوری سیالی مانند گاز و یا نفت مهم می باشد. توجه به این نکته که میزان کل فلو که معرف جرم ماده مصرفی است در بسیاری موارد نظیر پروسه های صنعتی کاربرد دارد. همچنین اندازه گیری دقیق فلو به دلیل ملاحظات مالی در فروش وخرید حجم مشخصی از ماده و کالا مانند کنتور گاز خانگی و تبادلات نفتی و …اهمیت ویژه ای دارد.

دبی سنج ها را همچنین می توان بر اساس نحوه عملکرد و تکنولوژی بکار رفته در آنها نیز طبقه بندی نمود:
دبی سنج های فشاری (Head Meters)
دبی سنج های سرعتی(Velocity Meters)
دبی سنج های جرمی (Mass Meters)
دبی سنج های جابجایی مثبت (Positive Displacement Meters)

نحوه عملکرد فلومتر یا دبی سنج های گوناگون بشرح زیر می باشد :

فلومتر مغناطیسی:
فلومترهای مغناطیسی از جمله دستگاه های اندازه گیری دبی هستند که قابلیت اندازه گیری دبی مایعات با رسانائی بالاتر از ۵ میکرو زیمنس را دارا می باشند. خطای اندک، عدم وجود افت فشار، نداشتن قطعات مکانیکی و قیمت مناسب در مقایسه با دیگر تجهیزات، این فلومتر را در زمره پرمصرف ترین فلومترها قرارداده است. این نوع فلومترها به دو صورت In Line و Insertion قابل ارائه می باشند.

فلومتر توربینی:
در فلومتر توربینی از انرژی مکانیکی سیال به منظور چرخش پره ها استفاده میشود. هنگامی که مایع سریعتر حرکت می کند ، چرخش روتور نیز سریعتر است. در فلومتر های توربینی بوسیله یک سنسور تعداد دوران پره اندازه گیری می گردد. میزان دوران پره نسبت مستقیم با میزان دبی سیال داشته و می توان با ضرایب مشخص دبی سیال را با دقت بالا نمایش داد. این نوع فلومترها به دو صورت In Line و Insertion قابل ارائه می باشند.

فلومتر التراسونیک:
در فلومتر التراسونیک از امواج التراسونیک برای اندازه گیری دبی استفاده می شود. مهمترین مزیت این روش عدم نیاز به قطع لوله برای نصب فلومتر است. به این ترتیب مقدار دبی سیال مستقیماً از روی لوله اندازه گیری می شود. از جمله مزایای دیگر این روش می توان به امکان استفاده از یک فلومتر برای سایزهای مختلف لوله اشاره نمود.

فلومتر ورتکس:
بر اساس اندازه گیری نوسانات ایجاد شده در ÷شت یک مانع در سیال کار می کند ، شیوه کار به این صورت است که به وسیله فلومتر ورتکس مانعی در مسیر سیال قرار می گیرد که موجب ایجاد گردابه هایی می گردد فلومتر با اندازه گیری این فرکانس فلو یا دبی را اندازه می گیرد .
این فلومتر گزینه مناسبی برای اندازه گیری مایعات و گازها می باشد ، در صنایع شیمیایی ، پتروشیمی ودر سیالاتی نظیر بخار ، هوای فشرده ، نیتروژن ، گازهای دوفازی ، گاز دودکش ، دی اکسید کربن ، آب دمینرال ، حلالها ، روغن ، آب تغذیه بویلر و … می باشد
مقاومت بالا در برابر دما و ذرات معلق از ویژگیهای این فلومتر است

فلومتر جرمی حرارتی :
کاربرد عمده فلومتر جرمی حرارتی در اندازه گیری دبی گازها در لوله ها و کانال ها است. به دلیل اندازه گیری مستقیم دبی جرمی در این نوع فلومترها، نیازی به تصحیح اثر تغییر فشار و دما نیست. فلومترهای جرمی حرارتی به دو صورت In Line و Insertion قابل ارائه می باشند.

فلوسوئیچ
فلوسوئیچ ها به سادگی با مکانیزم های مختلفی که برای حس کردن فلوی سیال دارند سوئیچ یا فرمان ON/OFF میدهند و امکان کنترل فلوی خط را به کاربر میدهند . معمولاً در فلوسوئیچ ها از یک تیغه فلزی که به یک اهرم متصل است استفاده می گردد و طول این تیغه را با توجه به ست پوینت برش میدهند یا اصطلاحاً ترمیم میکنند . زمانی که فلو به مقدار مورد تنظیم شما رسید اهرم به یک طرف متمایل شده و سوئیچ را تحریک میکند .

انواع فلوسوئیچ FLOW SWITCH

فلوسوئیچ خطی
فلوسوئیچ خطی نوعی از فلوسوئیچ است که مانند یک شیر در مسیر جریان نصب می شود و با تشخیص میزان جریان عبوری می تواند هنگام تغییر جریان طبق حالتی که توسط کاربر از پیش تنظیم شده ، دستور on – off را بصورت یک فرمان الکتریکی صادر نماید

روتامترتجهیزات کنترل دبی
روتامترها از جمله ساده ترین تجهیزات اندازه گیری دبی در مایعات و گازها هستند.
روتامترها عموماً در سه نوع بدنه فلزی، تیوب شیشه ای و تیوب اکریلیک تولید می شوند. روتامترهای با تیوب شیشه ای و اکریلیک می توانند به صورت تابلویی نیز مورد استفاده قرار بگیرند.

فلوسوئیچ پره ای
فلوسوئیچ های پره ای (یا فلوسوئیچ پدالی یا فلوسوئیچ تیغه ای) مکانیزم عمل ساده ای دارند.این دسته از فلوسوئیچ ها در سیستم های آتش نشانی و چیلر ها مورد استفاده قرار می گیرند و با استفاده از یک تیغه که در مسیر سیال قرار می گیرد ، میزان جریان را حس نموده و در صورت نیاز روی جریانی که از قبل توسط کاربر تنظیم گردیده فرمان on – off را صادر می کند.